
微积分笔记(23)——参数曲线初步
参数曲线初步
参数曲线
Rn——n 维欧式空间。
n=2:平面。
n=3:空间。
向量 →v∈Rn,{n=2→r=(x,y)n=3→r=(x,y,z)。
Rn 中的参数曲线
Γ:→r=→r(t),α≤t≤β
或写成坐标形式:
n=2,Γ:x=x(t),y=y(t),t∈[α,β]n=3,Γ:x=x(t),y=y(t),z=z(t),t∈[α,β]
特例
特例 1:n=2
Γ:y=f(x),a≤x≤b
表示为参数形式:
Γ:x=t,y=f(t),a≤t≤b
或
→r=(t,f(t)),a≤t≤b
特例 2:
Γ:r=f(θ),α≤θ≤β
也就是极坐标曲线。
化为直角坐标形式:
Γ:x=f(θ)cosθ,y=f(θ)sinθ,α≤θ≤β
曲线切向量
切向量
令 Γ:→r=→r(t),α≤t≤β 为 Rn 中一参数曲线。
固定 t0∈[α,β],→r(t0)∈Γ,任取 Δt≠0,t0+Δt∈[α,β],则 →r(t0+Δt)∈Γ,→r(t0+Δt)–→r(t0) 为 Γ 上一段割线。
lim
若存在且不为零向量,称为 \Gamma 在 \vec{r} (t_0) 点的切向量。
写成坐标形式(n = 3):
\Gamma : \vec{r} = \vec{r} (t) = (x(t),y(t),z(t))
则:
\vec{r}^{\prime} (t_0) = (x^{\prime}(t_0),y^{\prime}(t_0),z^{\prime}(t_0))
由此得到 \Gamma 在 \vec{r} (t_0) 点的切线方程:
L :\vec{r} = \vec{r} (t_0) + \lambda \vec{t}^{\prime}(t_0),\lambda \in \mathbb{R}
记 \vec{r} (t_0) = (x_0,y_0,z_0),则可以将 L 表示成直角坐标形式:
\dfrac{x – x_0}{x^{\prime}(t_0)} = \dfrac{y – y_0}{y^{\prime}(t_0)} = \dfrac{z – z_0}{z^{\prime}(t_0)}
特例:n=2:
y – y_0 = \dfrac{y^{\prime}(t_0)}{x^{\prime}(t_0)} (x – x_0)
又若 \Gamma : y = f(x),x^{\prime} = 1,y^{\prime} = f^{\prime}(x)。
\therefore y – y_0 = f^{\prime}(x_0) (x – x_0)
光滑曲线(”每一点都有切向量“)
令 \Gamma : \vec{r} = \vec{r} (t) = (x(t),y(t),z(t)),\alpha \le t \le \beta。
若 x(t),y(t),z(t) \in C^1[\alpha,\beta],且:
\| \vec{r}^{\prime} (t) \| = \sqrt{x^{\prime}(t)^2 + y^{\prime}(t)^2 + z^{\prime}(t)^2} \not = 0
则称 \Gamma 为光滑曲线。
注:\vec{r}(t_1) = \vec{r}(t_2) 且 t_1 \not = t_2——\Gamma 有自交点。
今后讨论通常排除自交曲线,除非t_1 = \alpha,t_2 = \beta。
光滑曲线的弧长
给定(光滑)曲线 \Gamma : \vec{r} = \vec{r} (t),\alpha \le t \le \beta。
问题
\Gamma 的弧长,s(\Gamma) = ?
弧长的定义(用折线逼近)
- 将 \Gamma 分段,分点依次为 P_0,P_1,P_2,\cdots,P_n(\forall n \in \mathbb{N})。
记 |P_{i – 1} P_i| 表示 P_{i – 1} 到 P_i 的距离,令 \overset{\LARGE{\frown}}{P_{i – 1} P_i} 表示 P_{i – 1} 到 P_i 沿 \Gamma 的弧长,则 |P_{i – 1}P_i| \thickapprox \overset{\LARGE{\frown}}{P_{i – 1} P_i}。
求和 s(r) = \sum\limits_{i = 1}^n \overset{\LARGE{\frown}}{P_{i – 1} P_i} = \sum_{i = 1}^n |P_{i – 1}P_i|。
把 \| \pi \| = \max\limits_{i = 1,\cdots,n} |P_{i – 1} P_i|,定义:
s(r) = \lim_{\| \pi \| \to 0} \sum_{i = 1}^n |P_{i – 1} P_i|
光滑曲线弧长的计算
令 \Gamma : \vec{r} = \vec{r} (t) = (x(t),y(t)),\alpha \le t \le \beta 且 x(t),y(t) \in C^1[a,b],x^{\prime}(t)^2 + y^{\prime}(t)^2 \not = 0。
- 取 [\alpha,\beta] 上的有限分割:
\pi : \alpha = t_0 < t_1 < \cdots < t_n = \beta,\Delta t_i = t_i - t_{i - 1} 相应得到 \Gamma 上的分点:\vec{r}(t_0),\vec{r}(t_1),\cdots,\vec{r}(t_n),\| \pi \| = \max \Delta t_i。 \| \vec{r}(t_i) – \vec{r}(t_{t – 1}) \| = \sqrt{(x(t_i) – x(t_{i – 1}))^2 + (y(t_i) – y(t_{i – 1}))^2}。
由中值定理,\exists \xi_i,\eta_i \in [t_{i – 1},t_i] 使得:
\| \vec{r}(t_i) – \vec{r}(t_{i – 1}) \| = \sqrt{x^{\prime}(\xi_i)^2 + y^{\prime}(\eta_i)^2} \Delta t_i,i = 1,2,\cdots,n由此得到(可以证明):
s(r) = \lim_{\| \pi \| \to 0} \sum_{i = 1}^n \sqrt{x^{\prime}(\xi_i)^2 + y^{\prime}(\eta_i)^2} \Delta t_i = \int_\alpha^\beta \sqrt{x^{\prime}(t)^2 + y^{\prime}(t)^2} \mathrm{d} t
结论:令 \Gamma : \vec{r} = \vec{r} (t),\alpha \le t \le \beta 为光滑曲线,则 \Gamma 的弧长:
s(r) = \int_\alpha^\beta \| \vec{r}^{\prime}(t) \| \mathrm{d} t
记号:
\mathrm{d} s = \| \vec{r}^{\prime}(t) \| \mathrm{d} t = \| \mathrm{d} \vec{r} \|
称为弧长微元。
特例 1:n = 2:
\Gamma : y = f(x),a \le x \le b,f \in C^1[a,b] \\ \mathrm{d} s = \sqrt{1 + f^{\prime}(x)^2} \mathrm{d} x \\ s(r) = \int_a^b \sqrt{1 + f^{\prime}(x)^2} \mathrm{d} x
特例 2:n = 2,极坐标曲线:
\Gamma : r = r(\theta),\alpha \le \theta \le \beta
参数表示:
\Gamma : x = r(\theta) \cos \theta,y = r(\theta) \sin \theta \\ \dfrac{\mathrm{d} x}{\mathrm{d} \theta} = r^{\prime} \cos \theta – r \sin \theta,\dfrac{\mathrm{d} y}{\mathrm{d} \theta} = r^{\prime} \sin \theta + r \cos \theta \\ (\dfrac{\mathrm{d} x}{\mathrm{d} \theta})^2 + (\dfrac{\mathrm{d} y}{\mathrm{d} \theta})^2 = r^{\prime}(\theta)^2 + r(\theta)^2 \\ \mathrm{d} s = \sqrt{r^{\prime}(\theta)^2 + r(\theta)^2} \mathrm{d} \theta \\ s(r) = \int_\alpha^\beta \sqrt{r^{\prime}(\theta)^2 + r(\theta)^2} \mathrm{d} \theta
No Comments